سنگ کلیه تجمعی از مواد معدنی و نمک‌ها در کلیه‌هاست که می‌تواند موجب درد شدید، مشکلات ادراری و حتی عفونت شود. درمان فوری سنگ کلیه اهمیت بالایی دارد، زیرا سنگ‌های کلیه می‌توانند باعث آسیب جدی به کلیه‌ها شوند. خوشبختانه، روش‌های گیاهی و خانگی متعددی وجود دارد که می‌توانند به شما در رفع این مشکل کمک کنند. استفاده از عرقیات گیاهی مانند عرق خاشتر و عرق رازیانه به همراه تغییرات ساده در سبک زندگی و تغذیه، می‌تواند به عنوان گزینه‌های درمانی موثر در خانه مطرح شوند. در ادامه با این روش‌ها بیشتر آشنا خواهیم شد.
سنگ کلیه چیست؟
سنگ کلیه در واقع توده‌های سختی از مواد معدنی و نمک‌هایی است که در کلیه‌ها تشکیل می‌شود. این سنگ‌ها از اجزای مختلفی مانند کلسیم، اگزالات، اسید اوریک و فسفات تشکیل می‌شوند. اندازه‌ی سنگ کلیه می‌تواند متفاوت باشد؛ از یک دانه شن کوچک تا سنگ‌های بزرگ‌تر که می‌توانند چندین میلی‌متر یا حتی بزرگ‌تر باشند. سنگ‌های کوچک ممکن است بدون هیچ علائمی از طریق ادرار خارج شوند، اما سنگ‌های بزرگ‌تر می‌توانند در مجاری ادراری گیر کنند و موجب درد شدید، تهوع و مشکلات ادراری شوند.
بیشتر بخوانید: علت نفخ شکم+[بهترین دمنوش برای نفخ شکم]
علل ایجاد سنگ کلیه چیست؟
مصرف ناکافی آب: وقتی بدن به اندازه کافی هیدراته نیست، احتمال تشکیل کریستال‌های سنگ کلیه افزایش می‌یابد.
رژیم غذایی: مصرف زیاد نمک، پروتئین حیوانی و غذاهای حاوی اگزالات مثل اسفناج و چغندر می‌تواند به تشکیل سنگ‌های کلیه کمک کند.
ژنتیک: اگر در خانواده‌تان سابقه سنگ کلیه دارید، احتمال بیشتری دارد که به این مشکل دچار شوید.
بیماری‌های خاص: برخی بیماری‌ها مثل عفونت‌های مزمن دستگاه ادراری، اختلالات متابولیکی و مشکلات تیروئیدی نیز می‌توانند ریسک تشکیل سنگ کلیه را افزایش دهند.
مصرف برخی داروها: برخی داروها یا مکمل‌های کلسیم نیز می‌تواند منجر به افزایش غلظت مواد معدنی در ادرار و تشکیل سنگ شود.
سبک زندگی: کم‌تحرکی، چاقی و اضافه‌وزن می‌توانند فشار بیشتری بر کلیه‌ها وارد کرده و خطر تشکیل سنگ کلیه را افزایش دهند.
علائم و نشانه‌های سنگ کلیه:
- درد شدید و ناگهانی در ناحیه کمر یا پهلو
- تکرر ادرار
- سوزش و درد هنگام ادرار کردن
- وجود خون در ادرار
- تهوع و استفراغ
- تب و لرز که نشانه‌ای از عفونت
درمان فوری سنگ کلیه با عرقیات گیاهی:
عرق خاشتر:
عرق خاشتر یکی از عرقیات گیاهی پرخاصیت است که از گیاه “خارشتر” تهیه می‌شود. این گیاه در مناطق خشک و نیمه‌خشک ایران رشد می‌کند و به دلیل خواص درمانی فراوانش از دیرباز در طب سنتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. عرق خاشتر به ویژه به دلیل خاصیت دیورتیک (ادرارآور) خود شناخته شده است که می‌تواند به دفع سموم و مواد زائد از بدن کمک کند. این خاصیت دیورتیک باعث می‌شود که عرق خاشتر به عنوان یک درمان طبیعی و مؤثر برای سنگ کلیه مطرح شود، زیرا افزایش حجم ادرار به شستشوی کلیه‌ها و دفع سنگ‌ها کمک می‌کند.
نحوه استفاده از عرق خاشتر برای درمان سنگ کلیه:
- برای استفاده از عرق خاشتر به منظور درمان سنگ کلیه، می‌توانید روزانه یک تا دو فنجان از این عرق را مصرف کنید. بهترین زمان مصرف عرق خاشتر، قبل از وعده‌های غذایی است، زیرا در این زمان بدن بهترین جذب را دارد. همچنین، می‌توانید عرق خاشتر را با مقداری آب مخلوط کرده و بنوشید تا طعم قوی آن را ملایم‌تر کنید.
بیشتر بخوانید: بهترین دمنوش برای رفع خلط گلو+[درمان تضمینی]
عرق رازیانه:
عرق رازیانه یکی دیگر از عرقیات گیاهی مفید است که از گیاه رازیانه تهیه می‌شود. این گیاه به دلیل ترکیبات مفیدش مثل آنتول و فیتواستروژن‌ها شناخته شده است. این ترکیبات نه تنها به تعادل هورمونی در بدن کمک می‌کنند، بلکه خاصیت دیورتیک نیز دارند که برای درمان سنگ کلیه بسیار مفید است. با افزایش حجم و جریان ادرار، عرق رازیانه به شستشوی کلیه‌ها و دفع سموم و سنگ‌های کوچک کمک می‌کند. همچنین، خواص ضدالتهابی و ضدباکتریایی این عرق می‌تواند به کاهش التهاب و جلوگیری از عفونت‌های مجاری ادراری کمک کند.
نحوه استفاده از عرق رازیانه برای درمان سنگ کلیه:
- برای بهره‌مندی از خواص عرق رازیانه در درمان سنگ کلیه، می‌توانید روزانه یک تا دو فنجان از این عرق را مصرف کنید. بهترین زمان مصرف عرق رازیانه، ناشتا در صبح است، زیرا در این زمان بدن جذب بهتری دارد. عرق رازیانه را می‌توانید به تنهایی یا با مقداری آب مخلوط کرده و بنوشید.همچنین، برای تقویت اثرات درمانی، می‌توانید آن را با عرق خاشتر ترکیب کرده و مصرف کنید.
سایر روش‌های خانگی برای درمان سنگ کلیه:
رژیم غذایی مناسب:
تغذیه مناسب نقش بسیار مهمی در پیشگیری و درمان سنگ کلیه دارد. مصرف مواد غذایی غنی از آب مانند میوه‌ها و سبزیجات می‌تواند به افزایش مصرف مایعات و در نتیجه دفع بهتر مواد زائد از کلیه‌ها کمک کند. مرکباتی مانند لیمو و پرتقال به دلیل داشتن سیترات، می‌توانند به جلوگیری از تشکیل سنگ کلیه کمک کنند. همچنین، مصرف مواد غذایی غنی از فیبر مثل غلات کامل، سبزیجات و حبوبات نیز می‌تواند به حفظ سلامت کلیه‌ها و کاهش خطر تشکیل سنگ کلیه کمک کند.
مواد غذایی که باید از آنها پرهیز شود:
برخی مواد غذایی می‌توانند خطر تشکیل سنگ کلیه را افزایش دهند و باید از مصرف زیاد آنها پرهیز کرد. غذاهای غنی از اگزالات مثل اسفناج، ریواس، چغندر و مغزها می‌توانند به تشکیل سنگ‌های اگزالات کلسیم کمک کنند. همچنین، مصرف زیاد نمک می‌تواند باعث افزایش کلسیم در ادرار شود که این نیز خطر تشکیل سنگ کلیه را افزایش می‌دهد و پروتئین حیوانی مانند گوشت قرمز، مرغ و ماهی نیز میزان اسید اوریک در ادرار را افزایش می‌دهد و منجر به تشکیل سنگ‌های اسید اوریکی شود.
مصرف آب و مایعات:
هیدراتاسیون مناسب یکی از مهم‌ترین عوامل در پیشگیری و درمان سنگ کلیه است. وقتی بدن شما به اندازه کافی هیدراته باشد، حجم ادرار افزایش می‌یابد و این امر به شستشوی کلیه‌ها و دفع سموم و مواد زائد کمک می‌کند. ادرار رقیق‌تر می‌تواند به جلوگیری از تشکیل کریستال‌ها و سنگ‌های کلیه کمک کند. بالعکس، وقتی بدن دچار کم‌آبی شود، ادرار غلیظ‌تر شده و احتمال تشکیل سنگ کلیه افزایش می‌یابد. بنابراین، نوشیدن مقدار کافی آب در طول روز می‌تواند به طور قابل توجهی خطر ابتلا به سنگ کلیه را کاهش دهد و به دفع سنگ‌های کوچک کمک کند.
توصیه‌های مصرف آب و مایعات:
علاوه بر آب، مصرف مایعات دیگری مثل آبمیوه‌های طبیعی، دمنوش‌های گیاهی و سوپ‌ها نیز می‌تواند به تامین مایعات بدن کمک کند. دمنوش‌های گیاهی مانند دمنوش زنجبیل یا چای سبز نیز می‌توانند اثرات تسکین‌دهنده‌ای داشته باشند و به افزایش مصرف مایعات کمک کنند. توجه کنید که برخی نوشیدنی‌ها مثل قهوه، چای سیاه و نوشابه‌های گازدار می‌توانند اثر دیورتیک داشته و باعث از دست رفتن آب بدن شوند، بنابراین مصرف آنها باید متعادل باشد.
ورزش و فعالیت بدنی:
ورزش و فعالیت بدنی نقش مهمی در پیشگیری از سنگ کلیه و همچنین در بهبود و درمان آن دارد. پیاده‌روی به عنوان یک فعالیت منظم و ملایم، عملکرد کلیه‌ها را بهبود می‌بخشد و احتمال ابتلا به سنگ کلیه را کاهش می‌دهد. تمرین منظم یوگا نیز می‌تواند به طور موثر سنگ‌های کوچک را از بین ببرد. لازم به ذکر است که دویدن و پرش به بهبود عملکرد کلیه و جلوگیری از بزرگ شدن بیشتر سنگ کمک می‌کنند. همچنین، احتمال چسبیدن نمک‌ها و مواد معدنی به سنگ را کاهش می‌دهند و اندازه سنگ را کنترل می‌کنند.
بیشتر بخوانید: 15 خواص عرق تمشک[از کاهش وزن تا پیشگیری از سرطان]
سخن پایانی:
برای درمان فوری سنگ کلیه، مصرف عرقیات گیاهی مانند عرق خاشتر و عرق رازیانه می‌تواند بسیار موثر باشد. عرق خاشتر و عرق رازیانه دارای خواص دیورتیک و ضدالتهابی هستند که به دفع سنگ‌های کوچک کلیه و کاهش التهاب و درد کمک می‌کنند. همچنین، مصرف زیاد آب و مایعات به طور مرتب و متعادل نیز می‌تواند به تسریع در دفع سنگ کلیه و تسکین علائم کمک کند. استفاده از روش‌های خانگی می‌تواند به تسکین درد و کاهش فشار در منطقه کلیه کمک کند.
سوالات متداول در مورد درمان فوری سنگ کلیه:
1-آیا مصرف عرق خارشتر می‌تواند به دفع سنگ کلیه کمک کند؟
بله، عرق خارشتر با افزایش حجم ادرار، شستشوی کلیه‌ها را تسهیل می‌کند و باعث می‌شود که سنگ‌ها و مواد زائد راحت‌تر از بدن دفع شوند.
2-آیا مصرف زیاد این عرقیات خطراتی دارد؟
مصرف متعادل عرقیات گیاهی معمولاً بی‌خطر است، اما مصرف بیش از حد می‌تواند به مشکلات گوارشی منجر شود.
3-آیا هیدراتاسیون نقش مهمی در درمان سنگ کلیه دارد؟
بله، نوشیدن مقدار کافی آب در طول روز به افزایش حجم ادرار و دفع سموم و سنگ‌های کلیه کمک می‌کند. توصیه می‌شود روزانه حداقل 8 تا 10 لیوان آب مصرف کنید.
4-از چه مواد غذایی باید پرهیز کرد؟
برخی مواد غذایی مثل اسفناج، ریواس، چغندر و مغزها که غنی از اگزالات هستند، می‌توانند به تشکیل سنگ‌های کلیه کمک کنند. همچنین، مصرف زیاد نمک و پروتئین حیوانی می‌تواند میزان کلسیم و اسید اوریک در ادرار را افزایش دهد و خطر تشکیل سنگ کلیه را بیشتر کند.
